Ελλάδα. Αιγαίο Πέλαγος. Φως. Κλείνετε τα μάτια και κόκκινοι φωτεινοί δίσκοι στο μέγεθος του ήλιου πάλλονται στο απόλυτο σκοτάδι. Στη Δήλο, το νησί του Απόλλωνα, το φως εκπέμπεται από τα μάρμαρα και τους γρανιτένιους βράχους προς τον ουρανό. Τρυπά τα σύννεφα και απλώνεται απαστράπτον στο Αιγαίο. Ολόγυρα από τη Δήλο, σαν σε μαγικό κύκλο, αναδύονται τα άλλα νησιά. Τις ονόμασαν Κυκλάδες!
Απελπισμένη και διωγμένη από παντού η Λητώ έχοντας στα σπλάχνα της το παιδί του Δία αναζητά έναν τόπο να γεννήσει. Ο Δίας παρακαλεί τον αδερφό του Ποσειδώνα να τη βοηθήσει. Του ζητά να ακινητοποιήσει τον αθέατο και άσκοπα περιπλανώμενο βράχο, που ονομαζόταν Άδηλος, ώστε η Λητώ να γεννήσει εκεί τον Απόλλωνα. Ο Ποσειδώνας δέχεται και αγκυροβολεί το βράχο στη θάλασσα. Τον δένει με διαμαντένιες αλυσίδες στο βυθό και τον ονομάζει Δήλο (φανερή). Η Λητώ γεννάει το θεό του φωτός, ακουμπώντας την πλάτη της στον Κύθνο και κρατώντας με τα χέρια της τη μοναδική φοινικιά του νησιού.
Στέκεστε στον κεντρικό πυρήνα, εκεί στο Ιερό των Δηλίων. Ντρέπεστε να σηκώσετε τα χέρια ψηλά σαν ικέτης, αν και θα το θέλατε πολύ. Γύρω σας είναι ο οίκος των Ναξίων, το Αρτεμίσιο, το Πυθίο, η Εξέδρα του Διονύσου, και πιο μακριά το αρχαίο θέατρο, οι κατοικίες των Δηλίων και ο ναός της Ίσιδος. Με τα μάτια αναζητάτε το Άνδηρο των Λεόντων, τα πέντε μαρμάρινα λιοντάρια-φρουρούς και την ιερή Φοινικιά που κρατιόταν η Λητώ, καθώς γεννούσε τον θεό του φωτός, τον Απόλλωνα. Ναι! Είστε στο κέντρο, στις απαρχές του αρχαίου κόσμου του Αιγαίου.
Μία από τις καλύτερες συλλογές αρχαίας ελληνικής γλυπτικής στον κόσμο είναι εδώ. Το αρχαιολογικό μουσείο της Δήλου χτίστηκε το 1904 και είναι από τα σημαντικότερα της Ελλάδας.Στις εννέα αίθουσές του θα δείτε αρχαία γλυπτά, μωσαϊκά, αγγεία, επιγραφές, κοσμήματα, επιτύμβια αγάλματα, στήλες. Θα ξεχωρίσετε τον κορμό κούρου από το Ιερό του Απόλλωνα, το άγαλμα του Διοσκουρίδη και της Κλεοπάτρας και το μαρμάρινο σύμπλεγμα του Βορέα που αρπάζει την Ωρείθυια.
Το Θέατρο αρχικά, ήταν ξύλινο και στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. αντικαταστάθηκε με το σημερινό λίθινο. Συνολικά, μπορούσε να εξυπηρετήσει πέντε χιλιάδες θεατές. Ολη η συνοικία έχει αρχαίες, ιδιωτικές κατοικίες από τις οποίες ξεχωρίζουν της Κλεοπάτρας και του Διοσκουρίδη.
Ένα από τα σπουδαιότερα αξιοθέατα του νησιού. Στο εσωτερικό του σώζεται ακόμη το λατρευτικό άγαλμα της θεάς, προστάτιδας των ναυτικών. Ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ιερά των ξένων ναών και βρίσκεται στους πρόποδες του Κύθνου. Το ανέβασμα στον Κύθνο, τον ψηλότερο λόφο της Δήλου διαρκεί 20 λεπτά. Μια αρχαία κλίμακα-σκάλα σας οδηγεί εκεί που το μάτι χάνεται στο μπλε του Αιγαίου. Συνήθως φυσά δυνατά και όλα τα γύρω νησιά διακρίνονται ξεκάθαρα, σχηματίζοντας έναν ιδεατό κύκλο.
Μοναδικό σε ολόκληρο τον κόσμο είναι το νησί της Δήλου, ως ο πιο μεγάλος φυσικός νησιωτικός αρχαιολογικός χώρος. Σε κανένα άλλο νησί δεν φιλοξενούνται τόσα πολλά μνημεία αρχαϊκών, κλασικών και ελληνιστικών χρόνων και γι’ αυτό αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
