Η Coco Chanel άλλαξε την ιστορία του ενδύματος για πάντα.Στην είσοδο του διαμερίσματος της υπήρχε μία μόνο καρέκλα εργασίας,με πόδια χαμηλά,που τη βοηθούσε να ράβει κάτι επιτόπου πάνω στο φόρεμα και να συμμαζεύει το ύφασμα από το έδαφος.Στο σαλόνι είχε πελώριους χρυσούς καθρέφτες,μέσα από τους οποίους περιεργαζόταν τις πελάτισσές της και αναμετριόταν κάθε φορά και με την δική της εμφάνιση.Οι τοίχοι ήταν ντυμένοι με σκουρόχρωμες,κλασικές,και βαριές ταπετσαρίες.Τα ξυλόγλυπτα διαχωριστικά στόλιζαν ανατολίτικα μοτίβα και λάτρευε τις καμέλιες,οι οποίες στην Ασία συμβολίζουν την καθαρότητα και τη μακροζωία.Τις γωνίες των δωματίων διακοσμούσαν μεγάλα γλυπτά,ελάφια, καμήλες και ελέφαντες.Πάνω στο κεντρικό τραπεζάκι γυάλιζαν οι κρύσταλλοι που της είχαν χαρίσει παλιές κατακτήσεις.Παραδίπλα ένα μεταλλικό μικροσκοπικό κλουβί με δύο πουλάκια, γαλλικά κλασικά έπιπλα,αρχαιότητες,ιταλικές επιρροές και γιαπωνέζικα μπιμπελό ήταν διάσπαρτα στο σπίτι-ατελιέ.Οι πολυέλαιοι άστραφταν,η Ανατολή έδινε τα χέρια με τη Δύση και η γνώριμη μεγάλη οβάλ πολυθρόνα στην οποία μισοξάπλωνε με το τσιγάρο στο χέρι όριζε τον θρόνο του σπιτιού.Το χρυσό ταμπελάκι στην είσοδο του κτηρίου έγραφε,”31, Rue Cambon”.
Η ανατρεπτική διάθεσή της φάνηκε όταν τόλμησε να ντύσει τον καναπέ της με σουέντ.Η καλή παρισινή κοινωνία ερωτοτροπούσε αποκλειστικά με το βελούδο.Οι κόκκινοι τόνοι στα έπιπλα έγιναν το χαρακτηριστικό κόκκινο κραγιόν Chanel.Η αγάπη για το μέταλλο μετατράπηκε στο πιο πολυπόθητο λογότυπο του πλανήτη.Το οκταγωνικό σχήμα του καθρέφτη στον τοίχο ήταν η έμπνευση για το καπάκι του αρώματος CHANEL No 5.Οι αγαπημένες της καμέλιες,έφυγαν από τους τοίχους και στόλισαν πέτα,μαλλιά και λαιμούς σε ολόκληρο τον πλανήτη.Τις πέρλες της,τις έπλεξε με αλυσίδες.Οι μεγάλες μαύρες επιφάνειες λάκας που λάτρευε,έγιναν η γυαλιστερή,γνώριμη συσκευασία των καλλυντικών της.Το πουλί στο μικρό κλουβί έγινε η έμπνευση για την καμπάνια του “Coco” με πρωταγωνίστρια τη Vanessa Paradis.Όσο για τα λιοντάρια που ποτέ κανείς μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να μετακινήσει από το σπίτι της,θα θυμίζουν πάντα το ζώδιο της – γεννήθηκε 19 Αυγούστου 1883.
Στο λαιμό φορούσε τουλάχιστον δύο σειρές από πέρλες,ανάμεσά τους υπήρχε συνήθως μια μεταξωτή λευκή κορδέλα,στην άκρη της οποίας κρεμόταν ένα…ψαλίδι.Η συνέχεια του χεριού της ήταν πάντα ένα τσιγάρο.Από τα στενά καπέλα της ξεχώριζαν το σικ καρέ κούρεμα και τα μαργαριτάρια στα αυτιά.Ήταν αφόρητα προληπτική και γύρω της στοίβαζε διαρκώς γλυπτά από διαφορετικά ζώα και θρησκευτικά αντικείμενα για να νιώθει προστατευμένη ανά πάσα στιγμή.Είχε πνεύμα συναρπαστικό και μάτια που έβγαζαν φωτιές.Μυγιάγγιχτη,δουλευταρού και ευέξαπτη,ελάχιστα υπομονετική,η Coco ήξερε να αναρριχάται σχετικά γρήγορα στην υψηλή κοινωνία,να διακρίνει αμέσως ποιοι άντρες τής ήταν χρήσιμοι(ακόμα κι αν αυτοί ήταν συνεργάτες των Γερμανών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου)και με ποιους έπρεπε να πλαγιάσει.Είχε την ευφυΐα να μετατρέψει τη ζωή της από ένα σκοτεινό παραμύθι που ξεκίνησε στην απόλυτη ένδεια σε μια ανεπανάληπτη,μαγική ιστορία που ολοκληρώθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1971,σε ένα δωμάτιο του ξενοδοχείου Ritz με θέα την place Vandom.Η Coco Chanel όχι μόνο ξεπέρασε όσα εμπόδια της κληροδότησε η ταπεινή καταγωγή της αλλά εφηύρε την ιδέα της νέας γυναίκας μόνο και μόνο για να νιώθει η ίδια άνετα.Εξωραϊσμοί και εξιδανικεύσεις δεν της περίσσευαν.Εφήυρε και δημιούργησε ιστορίες(όπως αυτές για τον τρόπο που δημιούργησε τα περίφημα αρώματά της)και ατάκες που χάρισαν στον θηλυκό πληθυσμό αιώνια επιχειρήματα.Η γυναίκα που εισήγαγε την απλότητα δεν ήταν καθόλου απλή η ίδια.”Η μόδα δεν είναι κάτι που υπάρχει μόνο στα φορέματα. Υπάρχει στον ουρανό,στον δρόμο,έχει να κάνει με τις ιδέες,τον τρόπο που ζούμε,με αυτό που συμβαίνει”έλεγε και παραδεχόταν πως η ζωή της δεν την ευχαριστούσε,οπότε τη δημιούργησε όπως ήθελε.Οι βιογράφοι της,ισχυρίζονται πως “μεταποιούσε” τα γεγονότα της ζωής της με τρόπο που να βολεύει την αφήγηση που είχε επιλέξει.Ήταν τόσο βαθιές οι πληγές της,που ξόδεψε 87 χρόνια για να αποδείξει πόσο άτρωτη ήταν.Ο θεσμός της οικογένειας της προκαλούσε αμφίθυμα συναισθήματα.”Δεν ξέρω τίποτα πιο τρομακτικό από την οικογένεια” έλεγε και φρόντισε να μην αφήσει πίσω της συζύγους και παιδιά.
“Une Femme sans parfum est une femme sans Avenir”.Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι η Gabrielle Bonheur “Coco” Chanel γεννήθηκε σε ένα φτωχικό αγρόκτημα από άγαμους γονείς,πιθανότατα το 1883(η ίδια ποτέ δεν αποκάλυψε την ημερομηνία γέννησής της).Στο ορφανοτροφείο όπου έζησε ως την ενηλικίωσή της οι μοναχές την έμαθαν να κεντά,να σιδερώνει και να ράβει.Παρ’ όλα αυτά,το πρώτο χαρτζιλίκι το έβγαλε τραγουδώντας σε καμπαρέ όπου σύχναζαν αξιωματικοί του ιππικού.Σπουδαίες επιδόσεις δεν είχε,γι’ αυτό άρπαξε το παρατσούκλι “Coco” που της χάρισαν οι θαμώνες του μπαρ,αφού το σουξέ της ήταν το τραγούδι “Qui qu’ a vu Coco”.
Έκοψε τους γιακάδες από τα σακάκια,στένεψε τις φούστες και ανέβασε τόσο τις καρφίτσες,έτσι ώστε να φαίνεται ο αστράγαλος.Έλυσε τους κορσέδες,και κήρυξε επανάσταση δημιουργώντας το little black dress.Αποθέωσε τη μονοχρωμία.Πήρε τις γυναίκες απ’ το χέρι και τους φώναξε ότι είναι πια ελεύθερες να κάνουν ηλιοθεραπεία και να μαυρίζουν,να έχουν κοντά μαλλιά,να φορούν παντελόνια καμπάνες,μαρινιέρες,πλεκτές ζακέτες και εσπαντρίγιες.Να αφήνουν το ζέρσεϊ ύφασμα να χαϊδεύει το σώμα τους και να μπλέκουν τα ακριβά κοσμήματα με τα faux bijoux.Να ντύνονται στην πόλη με ρούχα που τις έκαναν να μοιάζουν ότι μόλις επέστρεψαν από μια χαλαρή εκδρομή.Να επιλέγουν ό,τι υπογράμμιζε τη νεανικότητα,την ευκολία και την απελευθερωμένη αυτοπεποίθησή τους.Να φορούν ένα άρωμα που για πρώτη φορά έφερε το όνομα του σχεδιαστή και τον τυχερό του αριθμό Chanel Νο5!Ήθελε με κάθε τρόπο να ενισχύει την ομορφιά γύρω της και για να το καταφέρει σχεδίαζε μέχρι και τα αντικείμενα που θα χρησιμοποιούσε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παραγγελία που έδωσε στον σχεδιαστή επίπλων της για τη δημιουργία του κλασικού σήμερα βοηθητικού τραπεζιού με μεταλλικά στηρίγματα και γυάλινες επιφάνειες.Εκείνη το θέλησε,προκειμένου να υπάρχει μια καθαρή,απλή επιφάνεια,πάνω στην οποία θα μπορούσαν αστράφτουν τα καλλυντικά και τα αρώματά της!
Σε τάξη,έβαζε και τους εραστές της:τον νεαρό και πλούσιο κληρονόμο μιας κλωστοϋφαντουργίας Etienne Balsan,με τον οποίο έζησε τρία χρόνια σε έναν πύργο και διδάχτηκε τις ομορφιές της πλούσιας ζωής.Τον κολλητό του Boy Capel,με τον οποίο έζησε έναν σφοδρό έρωτα εννέα ετών.Εκείνη ανεχόταν όλες τις απιστίες του(ακόμα και τον γάμο του με τη Βρετανή αριστοκράτισσα Diana Wyndham)κι εκείνος τη σύστηνε στην υψηλή κοινωνία,χρηματοδοτούσε τις άγουρες φιλοδοξίες της στον κόσμο της μόδας(όπως το πρώτο της κατάστημα καπέλων το 1913)και τη βύθισε στο πένθος,όταν τον Δεκέμβριο του 1919 έχασε τη ζωή του σε αυτοκινητικό.Στο σημείο του δυστυχήματος η Coco έφτιαξε ένα μικρό μνημείο και 25 χρόνια μετά τόλμησε να ψελλίσει σε έναν φίλο:”Η ζωή μου μετά τον Boy δεν είχε καμία χαρά”.Παρ’ όλα αυτά,έκανε προσπάθειες για να “ξαναφτιάξει” την ζωή της,με τον Ρώσο δούκα Dmitri Pavlovich,τον δούκα του Westminster και τον Igor Fyodorovich Stravinsky.
Tο τελευταίο βράδυ στο Παρίσι:Σάββατο βράδυ της 9ης Ιανουαρίου πήγε μια βόλτα στην πόλη και την είδε για τελευταία φορά.Επιστρέφοντας,έπεσε για ύπνο,αλλά πριν κλείσει τα μάτια της είπε στην υπηρέτριά της:”Κοίτα τώρα πώς πεθαίνουν”. Πέθανε,λοιπόν,στο ξενοδοχείο Ritz,όπου διέμενε επί χρόνια,και όχι στο σπίτι-ατελιέ της οδού Cambon.Ήθελε η εικόνα που έχουμε για εκείνη να είναι:καθισμένη στις μαρμάρινες art deco σκάλες του κτηρίου,σε ένα σημείο απ’ όπου μπορούσε να βλέπει από τους καθρέφτες κάθε αντίδραση του κοινού και των δημοσιογράφων που παρακολουθούσαν τις επιδείξεις της,χωρίς να γίνεται αντιληπτή από κανέναν.Φέτος συμπληρώνεται ένας αιώνας από τα εγκαίνια του ατελιέ της οδού Cambon και η απόλυτη Βασίλισσα του Στυλ συνεχίζει να μας εμπνέει δίνοντάς μας τις δικές της συμβουλές:
1. Να είσαι προσεκτική με την πρωτοτυπία. Μπορεί να σε μετατρέψει σε… μασκαρά.
2. Η απλότητα είναι το κλειδί για την αληθινή κομψότητα.
3. Η φροντίδα της εμφάνισής σου πρέπει να αρχίζει απ’ την καρδιά και την ψυχή σου.Τα προϊόντα ομορφιάς δεν βοηθούν από μόνα τους.
4. Είναι αδύνατο για μια γυναίκα ένα έχει κακή διάθεση,αν φοράει τα σωστά ρούχα.
5. Η δαντέλλα είναι μια από τις ομορφότερες απομιμήσεις της φύσης,αλλά τα μαργαριτάρια είναι ιδανικά για κάθε περίσταση.
6. Στην ηλικία των 20,η γυναίκα έχει το πρόσωπο που της έδωσε η φύση.Στα 30,έχει το πρόσωπο που επέλεξε η ίδια. Στα 40, έχει το πρόσωπο που αξίζει.
7. Τα χέρια μιας γυναίκας είναι η κάρτα της.Ο λαιμός και το μπούστο της είναι το διαβατήριό της.
8. Η ηλικία μιας γυναίκας δεν έχει σημασία.Μπορεί να δείχνεις υπέροχη στα 20,να είσαι ακόμα θαυμάσια στα 40 και να μείνεις μοναδική ως το τέλος της ζωής σου.
9. Το άρωμα είναι ένα απαραίτητο και αξεπέραστο αξεσουάρ μόδας.Ανακοινώνει την είσοδο μιας γυναίκας στον χώρο και υπενθυμίζει την παρουσία της στους άλλους όταν λείπει.
10. Αν έχεις εντυπωσιαστεί από την ομορφιά μιας γυναίκας,αλλά αδυνατείς να θυμηθείς τι φορούσε, τότε φορούσε το τέλειο σύνολο.
11. Το καλύτερο αξεσουάρ για μια γυναίκα είναι ένας όμορφος άντρας.
12. Τίποτα δεν μπορεί να κάνει μια γυναίκα να δείχνει μεγαλύτερη,απ’ την απελπισμένη της προσπάθεια να δείχνει νέα.
13. “Πότε πρέπει να φοράω άρωμα;”ρωτούν οι νεαρές γυναίκες.Η απάντησή μου:όταν θες να σε φιλήσουν.
14. Όσο χειρότερα νιώθει μια γυναίκα,τόσο καλύτερη πρέπει να είναι η εμφάνισή της.
15. Αν έχεις στραβά πόδια,φόρα κάτι με χαμηλή λαιμόκοψη.
16. Μην προσπαθείς να δείχνεις νεότερη.Κανείς δεν μπορεί να πει ότι είναι νέος στα 50 του, όμως έχω γνωρίσει πολλές πενηντάρες,που δείχνουν ομορφότερες από νέες γυναίκες.
17. Ένα φόρεμα μπορεί να δείχνει ωραίο στην κρεμάστρα του,αλλά αυτό δεν σου λέει τίποτα. Μπορείς πραγματικά να το κρίνεις,μόνο όταν το φορέσει μια γυναίκα,όταν κουνάει τα χέρια και πόδια της και λυγίζει τη μέση της.
18. Όταν φοράτε αξεσουάρ,βγάλτε το τελευταίο απ’ αυτά που φορέσατε.
19. Δεν υπάρχουν άσημες γυναίκες –μόνο τεμπέλες.
20. Η αίσθηση ελευθερίας είναι πάντοτε stylish.
